Na warsztacie: Typ 96

Czołg podstawowy Typ 96 to szczyt ewolucji drugiej generacji chińskich czołgów podstawowych, która rozpoczęła się wraz z czołgiem Typ 80, a następnie rozdzieliła na dwie równoległe linie:

• Typ 88, przeznaczony na chiński użytek (zbudowano kilkaset egzemplarzy)
• Typ 85, przeznaczony na eksport (głównie do Pakistanu)

Typ 96 to po większości czołg ściśle chiński, ale zakorzeniony w krajowych i importowanych pojazdach, zwłaszcza w Typ 85-III.

Prototyp Typu 96

Typ 85-III był ostatnim krokiem w kierunku linii eksportowej Typ 85. Prototyp opracowano na podstawie wersji eksportowej dla Pakistanu o oznaczeniu Ty 85-IIM. Za opracowanie czołgu w 1993 roku odpowiadały zakłady NORINCO (podobnie jak w przypadku poprzednich wariantów Typ 85). W pojeździe zrealizowano szereg ulepszeń względem Typ 85-IIM, które między innymi obejmowały:

• Nowy, potężny sinik Diesla z turbodoładowaniem (choć masa wzrosła do 44 ton, dzięki temu ulepszeniu osiągi utrzymały się na tym samym poziomie)
• Nowa skrzynia biegów tego samego typu, co wykorzystywana w T-72
• Nowy zestaw ERA

Na temat Typ 85-III ciężko jest zdobyć (podobnie jak w przypadku innych chińskich czołgów) rzetelne informacje, ale wiadomo, że począwszy od 1994 roku czołg pojawiał się w ofertach dla innych krajów. Próba wprowadzenia go na rynek nie powiodła się. Czołg brał udział w testach porównawczych z ukraińskim czołgiem podstawowym T-84 w Pakistanie w 1995 roku. W testach obydwa pojazdy wypadły podobnie, z tą różnicą, że Typ 85-III miał trochę lepszą armatę. T-80UD wszedł już do produkcji, zaś Typ 85-III był na etapie prototypu, który walczył jeszcze z problemami „wczesnego okresu dziecięcego”.

W myśl chińskich wymogów za mały był dla przykładu zbiornik paliwa. Nie najlepiej sprawował się też układ smarowania silnika: testy przeprowadzano w gorącym klimacie, co doprowadziło do awarii silnika. W końcu zawody wygrał T-80UD, a Pakistan zamówił około 320 tych czołgów, które z większym lub mniejszym powodzeniem dostarczono w latach 1997-2002.

Wskutek tego niepowodzenia w zasadzie zrezygnowano z projektu Typ 85-III. Projektanci byli jednocześnie dość zadowolenie z czołgu, twierdząc, że jego wartość bojowa dorównuje rosyjskim seriom T-80 i T-90. I tu właśnie zaczyna się historia Typ 96.

Typ 96

W 1991 roku w obliczu druzgoczącego zdziesiątkowania irackich sił zbrojnych przez Amerykanów podczas wojny w Zatoce Perskiej chińska armia przeżyła szok. Nie to, żeby chińscy eksperci wojskowi nie zdawali sobie sprawy z posuwającego się starzenia się ich konstrukcji – skala zniszczenia jednakże przebiła ich najbardziej pesymistyczne prognozy. Przyspieszyło to rozwój nowego czołgu podstawowego trzeciej generacji, przy czym takowy projekt wymagał, oczywiście, czasu. Chińczycy, świadomi pogłębiających się opóźnień, zwrócili się w kierunku prawdopodobnie najlepiej opancerzonego pojazdu, jaki opracowali. Mowa jest o prototypie Typ 85-III.

W 1996 roku konstrukcja została oficjalnie zatwierdzona – z kilkoma modyfikacjami jako czołg podstawowy Typ 96. W Chinach występuje on również pod alternatywnym oznaczeniem Typ 88C, które nawiązuje do krajowej gałęzi Typ 80. Pojazd bazuje jednakże na prototypie Typ 85-III, który zdegradowano celem zapewnienia jak największej niezawodności.

Podsumowując, oryginalny Typ 96 przypominał bardziej Type 85-IIM niż Typ 85-III. Przejął od niego spawaną wieżę i działo kal. 125 mm, ale nie odziedziczył pancerza ERA i silnika o mocy 1000 KM.

W oryginalnej konfiguracji pojazd ważył 41 ton i miał trzyosobową załogę (dowódca, działonowy i kierowca).

Ochrona balistyczna pancerza była na prawie tym samym poziomie co w Typ 85-IIM. Wieżę wykonano z pancerza kompozytowego, nie zainstalowano na niej ERA. Wykonany z całości ze stali kadłub wyposażono w opancerzenie dodatkowe. Znane są następujące liczby, dotyczące poziomu ochrony:

• Ochrona przedniego pancerza równa się 380 mm RHA przeciwko pociskom kinetycznym i 600 mm przeciwko PK (dla porównania wartości te dla T-72M1 wynoszą odpowiednio 360 i 500 mm)
• Ochrona wieży równa się 450 mm RHA przeciwko pociskom kinetycznym i 850 mm przeciwko PK (dla porównania wartości te dla T-72M1 wynoszą odpowiednio 410 i 500 mm)

Bardzo cienkie są jednakże boki - rozchodzi się tylko o 50 mm stalowego opancerzenia. Furty są chronione gumowymi fartuchami, które dają niejaki poziom ochrony przeciwko pociskom PK.

Pojazd zasila silnik wysokoprężny z turbodoładowaniem 12150ZLC V12 o mocy 730 KM, umożliwiający rozwinięcie prędkości do 57 km/h (prędkość na bezdrożach wynosi jednakże tylko 32 km/h). Skrzynia biegów jest tego samego rodzaju co w Typ 85-III.

Pojazd uzbrojono, podobnie jak Typ 85-IIM, w automatycznie ładowanie działo gładkolufowe ZPT-98A L/48 kal. 125 mm (kopia 2A46, przejętego z rumuńskiego T-72). Główny pocisk to opracowany przez NORINCO pocisk APFSDS (1730 m/s), który jest zdolny do przebicia 500 RHA z odległości 2 kilometrów. Czołg strzela ponadto standardowymi pociskami Układu Warszawskiego kalibru 125 mm.

Szybkostrzelność armaty wynosi 7 strzałów na minutę. Maksymalna depresja wynosi -5 stopni z przodu, i -2,6 stopni na tyle pojazdu, zaś elewacja z przodu +13,5, a z tyłu +15,9 stopni. Pojazd przewozi 41 nabojów (22 w automacie ładowania i 19 w kadłubie). Zaawansowany system kierowania ogniem (ISFCS-212) przejęto z Typ 85-IIM.

Po udanym przejściu testów państwowych w 1997 roku rozpoczęła się produkcja Typ 96. Do 2005 roku wyprodukowano około 2000 egzemplarzy (przy czym mniej więcej połowa składała się ze zmodernizowanego Typ 96A, o którym opowiemy w oddzielnym artykule). Obecnie Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza operuje około 1000 czołgami tego starszego typu.

Co ciekawe, mimo że pojazd przeznaczono na wyposażenie własnej armii, nieznana liczba (prawdopodobnie dwa tuziny) egzemplarzy trafiła do Sudanu, prawdopodobnie w latach 2006-2007. Tamże po stronie rządowej czołgi walczyły z siłami zbrojnymi Sudanu Południowego i zniszczyły kilka czołgów T-72 (w tym co najmniej jeden T-72AV). Szczegóły na temat tej transakcji nie są znane. Warto jednak wiedzieć, że choć Typ 96 ogółem jest lepszy od starszych modeli T-72, rezultaty takich starć często zależą od umiejętności załogi niż samego pojazdu, ponieważ oba czołgi mogą się zwalczać nawzajem.

W Armored Warfare Typ 96 będzie standardowym pojazdem, którego warianty wjadą w rolach nagród bądź maszyn premium.

Więcej informacji na temat wariantów Typ 96 opublikujemy w najbliższej przyszłości!